Zakładasz firmę i chcesz świadczyć swoje usługi na terenie Unii Europejskiej? Prowadzisz interesy na rynku międzynarodowym? A może chcesz zakupić za granicą polski sprzęt i towary niezbędne do prowadzenia swojej firmy? W tym artykule podpowiemy Ci, czy musisz posiadać numer NIP UE oraz jak sprawdzić to, czy Twój kontrahent jest aktywnym podatnikiem VAT UE.
NIP europejski – co to jest?
Każda osoba zakładająca działalność gospodarczą musi posiadać numer identyfikacji podatkowej. Służy on do weryfikowania poszczególnych podmiotów oraz do celów rozliczeń publiczno-prawnych. Składa się on z 10 cyfr oraz może występować w nim prefiks określający kraj, w którym numer ten został nadany. Pierwsze trzy cyfry oznaczają kod urzędu skarbowego, w którym został nadany NIP. Sześć kolejnych cyfr odpowiada losowemu numerowi nadanemu podatnikowi, a ostatni symbol jest cyfrą kontrolną. Jeśli przed NIP-em zostanie zamieszczony prefiks (w przypadku polskich firm PL), to oznacza to, że przedsiębiorstwo posiada również NIP europejski.
Numer ten zostaje nadany na potrzeby identyfikacji podmiotów gospodarczych, które biorą udział w handlu wewnątrzwspólnotowym. W praktyce działa tak samo jak klasyczny NIP, ale umożliwia zawieranie transakcji z podmiotami usytuowanymi na terenie Unii Europejskiej.
NIP europejski a VAT UE
Oba powyższe pojęcia są ze sobą ściśle powiązane. Dzieje się tak dlatego, że vat unijny jest bezpośrednio związany z europejskim NIP, który stanowi podstawę do wewnątrzwspólnotowej identyfikacji podatkowej przedsiębiorcy. Dlatego też nadawany jest automatycznie po wypełnieniu wniosku VAT-R. Tylko status czynnego płatnika VAT UE umożliwia swobodne zawieranie transakcji na rynku wewnątrzwspólnotowym.
Kto musi mieć NIP europejski?
„NIP unijny muszą posiadać przedsiębiorcy chcący prowadzić interesy na rynkach europejskich. Bezwzględny obowiązek rejestracji ciąży szczególnie na czynnych podatnikach VAT, którzy chcą zawierać transakcje zakupu lub sprzedaży usług z innymi podmiotami gospodarczymi zlokalizowanymi na terenie Unii Europejskiej”- mówi ekspert z aasa dla biznesu, firmy pożyczkowej oferującej dofinansowanie dla firm
O status płatnika VAT UE muszą wystąpić podmioty, które chcą:
- przeprowadzać transakcje wewnątrzwspólnotowe z kontrahentami zlokalizowanymi na terenie UE;
- dokonywać zakupu lub sprzedaży towarów, lub usług na terenie Unii Europejskiej;
- świadczyć usługi wewnątrzwspólnotowo, których miejscem rozliczenia podatku z transakcji jest kraj nabywcy;
Obowiązek wystąpienia o NIP europejski ciąży również na przedsiębiorcach posiadających status zwolnionych z VAT na mocy artykułu 113 Ustawy o VAT.
Co ważne, nadanie statusu podatnika VAT UE nie powoduje utraty zwolnienia z VAT. Dodatkowo złożenie wniosku o nadanie NIP UE musi zostać dokonane przed wystąpieniem pierwszej wewnątrzwspólnotowej transakcji.
Jak uzyskać NIP europejski?
Nadanie NIP UE uzyskuje się poprzez wypełnienie formularzu VAT-R, w szczególności części „C.3. INFORMACJE DOTYCZĄCE WYKONYWANIA TRANSAKCJI WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWYCH”. Następnie należy zaznaczyć odpowiednie kwadraty w zależności od sytuacji naszego przedsiębiorstwa. Konieczne jest również wpisanie daty planowanego rozpoczęcia dokonywania czynności wewnątrzwspólnotowych.
NIP europejski nadawany jest natychmiast po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, a na podjęcie decyzji urząd skarbowy ma 15 dni licząc od daty dostarczenia dokumentu. O decyzji zostaniemy poinformowani oficjalną drogą urzędową. Możemy również w tym celu skorzystać z internetowych narzędzi, które po wpisaniu firmowego numeru NIP pozwolą sprawdzić status płatnika VAT UE.
NIP europejski a odliczanie podatku VAT
„Jeśli Twoja firma posiada status czynnego płatnika VAT, to zgodnie z przepisami możesz w określonych sytuacjach ubiegać się o zwrot naliczonego podatku. Vat europejski może zostać zwrócony w przypadku wydatków uzasadnionych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą” – tłumaczy specjalista z Aasa dla Biznesu, firmy finansowej, która ma w swoim portfelu również taki instrument zewnętrznego finansowania jak kredyt inwestycyjny.
O zwrot europejskiego VAT można ubiegać się podczas:
- dokonywania zakupu paliwa do samochodu firmowego,
- wydatków związanych z podróżami służbowymi,
- kosztów zakwaterowania,
- kosztów reprezentacyjnych poniesionych podczas spotkań z klientami,
- wydatków poniesionych na zakup wyposażenia, oprogramowania lub narzędzi niezbędnych do wykonywania działalności gospodarczej.
Jak sprawdzić NIP europejski?
Przedsiębiorca przed zawarciem transakcji z kontrahentem powinien dokonać weryfikacji statusu NIP UE. Istnieje wiele stron internetowych, które pozwalają na sprawdzenie NIP UE. Jednym z takich portali jest oficjalna strona Komisji Europejskiej. Po załadowaniu strony portalu należy podać swój numer NIP oraz wybrać kraj, w którym zarejestrowane jest nasze przedsiębiorstwo. Po kliknięciu przycisku „weryfikuj” otrzymamy potwierdzenie statusu vat UE (zwanego również jako numer VIES) wraz z podstawowymi danymi dotyczącymi firmy. Dodatkowo otrzymamy również informację, w jakim państwie członkowskim znajduje się siedziba firmy. Zostanie to określone prefiksem; w przypadku Polski jest to PL.
W ten sam sposób przebiega sprawdzenie VAT UE dowolnego kontrahenta. Wystarczy podać jego numer NIP i po chwili otrzymamy informację zwrotną dotyczącą jego statusu.
